Voorafgaand aan de Hertog Jan Grand Prestigedag 2017 kwam het proefpanel van de Bourgondische Bierkelder bij elkaar om de jaargangen van Grand Prestige door te proeven. Alain Schepers van Bierista vertelt…

Hertog Jan Grand Prestige wordt beter met de jaren

Tijdens de Grand Prestigedag bij de Hertog Jan-brouwerij in Arcen heeft Bas Schampers, eigenaar van de Bourgondische Bierkelder een paar fijne flessen gerijpt bier open getrokken. Ik mocht aanschuiven bij een proeverij waarin verschillende jaargangen Grand Prestige geproefd konden worden. Een bijzondere ervaring.

Dat wijnen evolueren naarmate de tijd verstrijkt, dat weten we wel. Veel onbekender is dat dit zogenaamde ‘opleggen’ ook met bier mogelijk is. Niet met alle bieren, maar zeker met veel zwaardere, vooral donkere bieren is dit heel goed mogelijk. Hertog Jan Grand Prestige is een bier dat al een naam heeft op dit gebied.

Oorsprong

Hoe ze bij Hertog Jan ontdekten dat de Grand Prestige zich goed ontwikkeld is een bijzonder verhaal. Door de groei van de brouwerij wilden ze bij Hertog Jan de kelder gaan gebruiken. Die was echter door overstromingen ondergelopen geweest. Het was een zooitje met troep en zand. Dat moest nodig worden opgeruimd.

Grand Prestige

In een hoekje ontdekten ze een aantal flessen Grand Prestige. Weggooien, want dat bier is vast niet goed meer. Dat was de eerste gedachte. “Maar we zijn Nederlanders. We gooien niks zo maar weg. Dus trokken we de flessen open. We waren enorm verrast door de prachtige port-aroma’s. We namen een slok. Dat was echt een ontdekking”, aldus Gerard van den Broek, meesterbrouwer bij Hertog Jan over het begin wat nu een prachtige bierkelder is, waar duizenden stoffige flessen Grand Prestige liggen te rijpen.

Bas Schampers, eigenaar van de Bourgondische Bierkelder, specialist in het laten rijpen van bier, kreeg het voor elkaar een serie bieren van verschillende jaargangen op de proeftafel te krijgen. Een select gezelschap, waaronder Bierista, mocht aanschuiven om de te proeven.

Proeven

Het eerste bier was een ‘verse’ Hertog Jan Grand Prestige. Jaargang 2017. Je proeft de mooie volle tonen van karamel, mout en gedroogd fruit. De jaargang 2015 is al duidelijk anders van smaak, minder scherp, maar nog altijd veel mout, karamel en fruit. De jaargang 2013 gaat echt richting port en sherry. Hier verdwijnt de moutigheid langzaam maar zeker naar de achtergrond.

De 2011 heeft een dikke portsmaak, is vol en zoet en heeft een stroperigheid. Je proeft de gerijptheid in optima forma. De jaargang 2009 is al minder vol, beduidend dunner en minder rijk aan aroma’s. Die ontwikkeling zet zich door naarmate de jaren vorderen, zo proeven we in de jaargang 2007.

Natuurproduct

Toch nog even testen of jaargang 2010 misschien toch nog beter is dan de 2011. Dat blijkt niet het geval. Conclusie is dat de Hertog Jan Grand Prestige na circa zes jaar rijping op zijn hoogtepunt is. Niet dat-ie jonger of ouder niet smaakt, maar na zes jaar is dit gerijpte bier echt op dronk. “Maar”, zo voegt Gerard van den Broek toe, “er zijn verschillen per brouwsel. Het ene brouwsel is soms net weer even iets van het andere. Het blijft een natuurproduct.”

Een scheutje vers

De meesterbrouwer komt tot slot aanzetten met speciale flessen met de vatgerijpte versie van de Hertog Jan. Dat is een fantastisch toetje. Ondertussen blenden we verschillende jaargangen met elkaar om te constateren dat dat geen verbetering is. “Voeg eens een scheutje verse Grand Prestige toe aan de 2009 of 2007”, tipt van de meesterbrouwer. Dat doen we. Het resultaat is verbluffend. Een klein scheutje is als levens-elixer voor de oudjes. De jaargangen 2007 en 2009 zijn ineens weer een stuk krachtiger en vitaler.

Deze proeverij van de Bourgondische Bierkelder was een leerzame ervaring. Opvallend hoe groot de smaakverschillen zijn tussen de jaargangen. Wil je ook gerijpte bieren proeven? Kijk dan eens op de website van de Bourgondische Bierkelder.